Leistungskatalog Virologie
Untersuchungsmaterial für virologische Untersuchungen
Kürzel | Erklärung |
---|---|
A | Abstrich |
BAL | Bronchiallavage |
BI | Biopsie |
Biop | Biopsie |
EDTA | EDTA-Blut |
FW | Fruchtwasser |
KM | Knochenmark |
LI | Liquor |
NPS | Nasopharynxsekret |
PL | Plasma |
RA | Rachenabstrich |
RS | Rachenspülwasser |
S | Serum |
ST | Stuhl |
U | Urin |
Verwendete Untersuchungsmethoden:
Kürzel | Erklärung |
---|---|
EIA | Enzymimmunoassay |
HAH | Hämagglutinationshemmtest |
HYB | Hybridisierung |
IFT | Immunfluoreszenztest |
NAT | Nukleinsäureamplifikationstechnik |
NT | Neutralisationstest |
PCR | Polymerasekettenreaktion |
VI | Virusisolierung |
bDNA | Nukleinsäurenachweis (branched-DNA) |
WB | Westernblot (Immunoblot) |
Seq | PCR + Sequenzierung |
Virus | Parameter (Methode) | Material |
---|---|---|
Adenovirus | Ak (EIA) Antigennachweis (EIA) Virusisolierung (VI) DNA-Nachweis (PCR) | S, LI ST RA, RS, BAL, U, Biop, LI,A RA, RS, BAL, U, Biop, LI,A |
Astrovirus | RNA-Nachweis (PCR) | ST |
Chikungunyavirus | IgG (EIA) IgM (EIA) | S |
Coronavirus 229E, OC43 NL63 | RNA-Nachweis (PCR) | NPS, RA, RS, BAL |
Coxsackie-ECHO-Viren | VI, NAT (PCR) | RA, RS, ST, LI, Biop |
Cytomegalievirus | IgG (EIA) IgM (EIA) Virusisolierung (VI) CMV-DNA-quantitativ (PCR) Resistenzbestimmung (PCR) | S, LI S, LI BAL, Biop, U, FW EDTA, LI, BAL, Biop, U, FW EDTA |
Dengue-Virus | IgG (EIA) IgM (EIA) Denguevirus-PCR (pan + Subtypen) | S, LI S, LI S, LI |
Enteroviren | siehe Coxsackieviren | |
Epstein-Barr-Virus | VCA-IgG (EIA) VCA-IgM (EIA) EA-IgG (EIA) Anti-EBNA (EIA) EBV-DNA-quantitativ (PCR) | S, LI S, LI S S EDTA, LI, BAL, Biop |
FSME | IgG (EIA) IgM (EIA) | S, LI S, LI |
Hantavirus | IgG (EIA) IgG (IFT) subtypenspezifisch IgM (EIA) | S S |
Hepatitis A | IgG (EIA) gesamt IgM (EIA) | S S |
Hepatitis B | HBs-Ag (EIA) HBe-Ag (EIA) Anti-HBs (EIA) Anti-HBc (EIA) Anti-HBc-IgM (EIA) Anti-HBe (EIA) HBV-DNA (PCR) HBV-Genotypisierung (Seq) HBV-Lamivudin-Resistenz (Seq) | S S S S S S S, PL S, PL S, PL |
Hepatitis C | Anti-HCV (EIA) Anti-HCV (WB) HCV-RNA (PCR) HCV-Genotyp (real-time-PCR) HCV-genotypische Resistenzbestimmung | S S S, PL S, PL S, PL |
Hepatitis D | HDV-Antikörper (EIA) HDV-RNA (real-time-PCR) | S S, PL |
Hepatitis E | IgG-Ak (EIA) IgM-Ak (EIA) IgG-Ak (Westernblot) IgM-Ak (Westernblot) HEV-RNA (real time PCR) | S |
Herpes simplex Virus | IgG (EIA) IgM (EIA) Virusisolierung (VI) HSV1-DNA-quantitativ (PCR) HSV2-DNA-quantitativ (PCR) | S, LI S BAL, Biop, A, FWI LI, BAL, Biop, A, FWI LI, BAL, Biop, A, FW |
Humanes Herpesvirus 6 | IgG (IFT) IgM (IFT) HHV6-DNA-quantitativ (PCR) | S, LI S, LI EDTA, LI, Biop |
Humanes Herpesvirus 8 | IgG (IFT) IgM (IFT) HHV8-DNA-quantitativ (PCR) | S S EDTA, Biop |
HIV-1 und HIV-2 | HIV 1/2-Ak + Ag (EIA) HIV1-Ak (Westernblot) HIV2-Ak (Westernblot) HIV-RNA-quantitativ (PCR) HIV-genotypische Resistenzbestimmung | S S S PL, LI PL, LI |
HTLV 1/2 | HTLV 1/2-Ak (EIA) HTLV 1/2-Ak (Westernblot) | S S |
Humanes Metaneumo- Virus (HMPV) | HMPV-RNA (PCR) | NPS, RA, RS, BAL |
Humane Papillomviren | HPV-Typisierung HPV-Screening | Zervix-Abstrich |
Influenzavirus A, B neue Influenza A H1N1 | Influenza A/B-RNA (PCR) | NPS, RA, RS, BAL |
Masern | IgG (EIA) IgM (EIA) VI | S, LI S RA, U |
Mumps | IIgG (EIA) IgM (EIA) VI | S, LI S RA |
Norovirus Genotyp I und II | RNA-Nachweis (PCR) | ST |
Parainfluenza 1, 2, 3 | VI RNA-Nachweis (PCR) | RA, RS, NPS, BAL RA, RS, NPS, BAL |
Parvovirus B19 | IgG (EIA) IgM (EIA) Parvo-B19-DNA (PCR) | S S S, FW, Biop |
Poliovirus 1,2,3 | Ak (N-Test) VI | S ST, RA |
Polyomavirus BK | Polyoma-BK-DNA (PCR) | S, U |
Polyomavirus JC | Polyoma-JC-DNA (PCR) Polyomavirus JC-Ak (EIA) Polyomavirus JC-AI (Serum/Liquor Index) | L S S + L |
Respiratory syncytial Virus (RSV) | VI Antigennachweis (EIA) RNA-Nachweis (PCR) | NPS, RA, RS, BAL NPS, BA, RS NPS, RA, RS, BAL |
Rhino-/Enteroviren | RNA-Nachweis (PCR) | NPS, RA, RS, BAL |
Rotavirus | Antigennachweis (EIA) | ST |
Rötelnvirus | Ak (HAH) IgG (EIA) IgM (EIA) | S S S |
Varizella-Zoster-Virus (VZV) | IgG (EIA) IgM (EIA) Virusisolierung (VI) VZV-DNA-quantitativ (PCR) | S, LI S A, BAL, Biop A, LI, BAL, BiopI |
ZIKA-Virus | IgG (EIA) IgM (EIA) Zikavirus-RNA | S |
Häufigkeit und Dauer der Untersuchungen:
Serologische Untersuchungen | Die Mehrzahl der serologischen Untersuchungen werden innerhalb von 1 – 3 Arbeitstagen nach Eintreffen des Materials durchgeführt. Hepatitis A, B, C-, und HIV-Serologie werden täglich "online" durchgeführt und können bei telefonischer Rücksprache innerhalb weniger Stunden als fertiges Ergebnis geliefert werden. Ähnliche zeiten gelten im Notfall für die Bestimmung der HSV-, VZV-, CMV-Antikörper. Der Polio-NT wird nur 1-2 mal pro Monat durchgeführt. |
---|---|
Ausnahmen | sind seltene Anforderungen, die gewöhnlich auf Anfrage (bzw. einmal wöchentlich) durchgeführt werden: z. B. Hepatitis D-, E-Antikörper. Serologische Bestätigungsteste (Immunoblots) werden ebenfalls nach Bedarf und Aufkommen nur durchschnittlich 1 x wöchentlich durchgeführt. |
Virusisolierung | Virusanzüchtung erfolgt auf Anforderung. Zellkulturen zum Beimpfen mit klinischen Materialien werden für jeden Arbeitstag bereitgehalten. Die Dauer der Anzucht beträgt in Abhängigkeit vom Erregertyp 2 Tage bis 4 Wochen. |
Nukleinsäureamplifikationstechniken (NAT):
Virus | Häufigkeit |
---|---|
HIV-RNA | 4-5 x wöchentlich |
HCV-RNA (qualitativ und quantitativ) | 4-5 x wöchentlich |
HBV-DNA (qualitativ und quantitativ) | 3-4 x wöchentlich |
Herpesviren-DNA (CMV, EBV, HHV-6) | 4-5 x wöchentlich |
Herpesviren-DNA (HSV, VZV) | 3-4 x wöchentlich |
JC, BK, Adenoviren, Parvovirus, | 2-3 x wöchentlich |
Respiratorische Viren | 3-5 x wöchentlich |
Im Einzelfall können PCR-Untersuchungen innerhalb eines Arbeitstages erfolgen. Dies gilt insbesondere für die PCR-Untersuchungen auf Respiratorischen Viren, deren Ergebniserstellung möglichst zeitnah nach Abnahme erfolgen soll.